Ból wątroby - przyczyny
Wątroba jest jednym z najważniejszych narządów w naszym organizmie, odpowiada za oczyszczanie krwi z toksyn oraz produkcję białek potrzebnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. „Ból wątroby”, czyli ból w prawym podżebrzu jest często objawem chorób tego narządu lub stanów, które mogą mieć poważny negatywny wpływ na jego funkcjonowanie. Przyczyny odczuwania bólu w okolicach wątroby mogą być różne i mogą wynikać zarówno z problemów zdrowotnych, jak i z niezdrowych nawyków życiowych.
Czy wątroba boli?
Wątroba nie ma receptorów bólowych, co oznacza, że sama w sobie nie powoduje bólu. Jednak choroby i stany zapalne wątroby mogą powodować ból w okolicach nadbrzusza po prawej stronie, ponieważ wątroba znajduje się w tym miejscu. Ból wątroby może być również odczuwalny w górnej części pleców pod prawą łopatką lub jako ból ramienia po prawej stronie.
Jednak pozorny ból wątroby to nie jedyny objaw choroby tego narządu, często pojawiają się inne objawy takie jak:
- zmęczenie,
- bóle brzucha,
- utrata apetytu,
- nudności,
- wymioty,
- zaparcia lub biegunka,
- żółtaczka (żółtawy odcień skóry i białek oczu)
Chcesz przebadać swoją wątrobę? Umów się na wizytę do gastrologa w OVO Medical! Zapewniamy profesjonalną opiekę i szybką weryfikację objawów. Zapewniamy profesjonalną opiekę i szybką weryfikację objawów
Poniżej przedstawiamy kilka wybranych możliwych przyczyn bólu w prawym boku.
Alkoholizm – jedna z najczęstszych przyczyn „bólu wątroby”
Jedną z najczęstszych przyczyn odczuwalnego bólu w okolicach wątroby jest alkoholizm. Według danych dostarczanych przez Eurostat, blisko 28 milionów obywateli Unii Europejskiej nadużywa alkoholu. Z kolei badanie przeprowadzone przez WHO w 2018 roku wykazało, że w Europie wciąż rośnie spożycie alkoholu czystego na jednego mieszkańca. W Polsce wskaźnik ten wynosi ok. 11,6%, co dało naszemu państwu 17 miejsce na 42 europejskie kraje w tym niechlubnym rankingu.
Nadmierne spożycie alkoholu prowadzi do uszkodzenia wątroby i może skutkować chorobami, takimi jak marskość wątroby i krwotok z przewodu pokarmowego jako jedno z jej powikłań czy rak wątroby. Alkoholizm lub nadużywanie alkoholu często występują na tle psychologicznym, dlatego szybka reakcja i odpowiednia terapia mogą zapobiec destrukcyjnemu oddziaływaniu alkoholu na nasze zdrowie.
Profesjonalna obsługa psychologa OVO Medical. Zapisz się na wizytę już teraz
Odczuwalny ból wątroby – zapalenie
Inną przyczyną bólu po prawej stronie nadbrzusza może być zakażenia wirusami prowadzącymi do zapalenia wątroby – WZW typu A, B lub C. Wirus A przenoszony drogą pokarmową i przez kontakt bezpośredni (tzw. choroba brudnych rąk), natomiast wirusy B i C drogą krwiopochodną (zabiegi w gabinetach kosmetycznych, fryzjerskich, salonach tatuażu z wykorzystaniem nie jednorazowego sprzętu rzadziej obecnie podczas zabiegów medycznych, gdy sprzęt był nieprawidłowo wysterylizowany. Istotną i jedną z częstszych dróg szerzenia się WZW B i C są także kontakty seksualne. Zakażenie przebiegać może zupełnie bezobjawowo, dlatego ważne jest wykonywanie regularnie badań przesiewowych w kierunku WZW B i C. Zakażenia niekiedy prowadzą do stanu zapalnego wątroby, co także może skutkować bólem w prawym podżebrzu i wymaga pilnego leczenia.
Kamica pęcherzyka żółciowego (tzw. „woreczka żółciowego).
Kamica żółciowa jest jedną z najczęstszych przyczyn bólu brzucha zlokalizowanego w okolicy prawego podżebrza dającego wrażenie bólu wątroby. O jej częstości świadczyć może fakt, ze praktycznie każdy z nas ma w rodzinie kogoś, kto z powodu kamicy miał usunięty pęcherzyk żółciowy (zwany przez niektórych niemedycznie woreczkiem żółciowym). Choroba może przebiegać bezobjawowo przez wile lat, a kamień w pęcherzyku i być przypadkowo znaleziony podczas USG brzucha. Jednak często występują jej poważne powikłania – kamice zapalenie pęcherzyka żółciowego grożące jego preformacją (przebiciem) skutkując zapaleniem otrzewnej i sepsą prowadząc do wstrząsu septycznego – stanu bezpośredniego zagrożenia życia. Innym poważnym i zagrażającym życiu powikłaniem kamicy, zwłaszcza gdy kamienie są drobne lub występuje tzw. „błotko” żółciowe jest ostre zapalenie trzustki. Żółć uchodzi bowiem do jelit tym sam przewodem co sok trzustkowy – jeśli wiec kamień utknie w przewodzie żółciowym wspólnym – odpływ soku trzustkowego ulega zablokowaniu, skutkując ostrym zapaleniem trzustki. Dlatego tak ważne jest okresowo powtarzane przesiewowe badanie USG brzucha w ramach profilaktyki.
„Ból wątroby” spowodowany przyjmowanymi lekami
Niektóre leki mogą mieć negatywny wpływ na naszą wątrobę, co w rezultacie może prowadzić do bólu. Leki takie jak paracetamol przyjmowany bez nadzoru medycznego czy niektóre antybiotyki mogą prowadzić do nieodwracalnego uszkodzenia wątroby, jeśli są stosowane nadmiernie lub przez długi czas.
Dlatego zawsze należy przyjmować leki zgodnie z instrukcją dołączoną do opakowania lub ściśle według zaleceń lekarza. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek niepokojących objawów, należy niezwłocznie udać się do specjalisty w celu zasięgnięcia porady lekarskiej.
Choroby współistniejące i ich wpływ na naszą wątrobę
Niektóre choroby autoimmunologiczne, takie jak toczeń rumieniowaty układowy czy choroba Leśniowskiego-Crohna, mogą również prowadzić do odczuwania bólu wątroby.
Dieta a odczuwany ból wątroby
Kolejnym problemem powodującym bóle występujące w okolicach wątroby może okazać się nieodpowiednia dieta. Do problemów z wątrobą może przyczynić się m.in. dieta bogata w tłuszcze nasycone i cukier. Tłuszcze nasycone zwiększają ryzyko rozwoju miażdżycy,. Natomiast cukier może prowadzić do otyłości oraz cukrzycy, co z kolei może prowadzić do uszkodzenia wątroby – może dojść do stłuszczenia wątroby, która nieleczona może prowadzić do marskości wątroby. Stłuszczenie wątroby jest także czynnikiem ryzyka wystąpienia cukrzycy, może świadczyć o insulino oporności oraz wskazywać na zwiększone ryzyko zawału serca, udaru mózgu lub wystąpienia tętniaka w niedalekiej przyszłości jako powikłań szybko rozwijającej się miażdżycy. Stłuszczenie wątroby może nie dawać żadnych objawów, nie wiąże się z bólem/dyskomfortem w podżebrzu – dlatego należy okresowo przeprowadzać badania USG brzucha, a w razie jego nieprawidłowości skorzystać z konsultacji specjalistycznej – internisty, gastroenterologa-hepatologa, ale także kardiologa.
Niektóre pokarmy mogą również powodować reakcje alergiczne lub nietolerancje, które mogą prowadzić do stanu zapalnego wątroby.
Dodatkowo, brak odpowiedniej ilości błonnika pokarmowego, witamin i minerałów w diecie może negatywnie wpływać na funkcjonowanie wątroby. Błonnik pokarmowy pomaga w prawidłowym trawieniu i usuwaniu z organizmu toksyn, witaminy i minerały natomiast są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania wątroby.
„Ból wątroby” – podsumowanie
Ważne jest, aby zwrócić się do lekarza w przypadku wystąpienia bólu w prawej stronie nadbrzusza – w prawym podżebrzu, ponieważ tylko specjalista może dokładnie określić przyczynę i zalecić odpowiednie leczenie. W celu zapobiegania możliwym schorzeniom wątroby należy: unikać nadmiernego spożycia alkoholu, dbać o zdrową dietę (DASH lub śródziemnomorska, unikać diety erogennej lub tzw. diety paleo), podejmować regularną aktywność fizyczną, najlepiej piec razy w tygodniu przez około godzinę, unikać drzemki po posiłkach i późnych kolacji (zwiększa się wówczas ryzyko wystąpienia cukrzycy, powodując insulino oporność i przyrost masy ciała) i regularnie monitorować stan zdrowia.
Odczuwasz bóle w okolicach wątroby? Umów się na wizytę do gastrologa w OVO Medical! Zapewniamy profesjonalną opiekę i szybką weryfikację objawów